LESSON
3 * July 12–18
Kipatna
Hamsa
SABBATH
NITAAK
Tu
Kaalsung Simding: Pai. 5:1–23, Mang. 11:8, Pai.6:1–13,
Late 73:23–26, 2 Kor. 6:16, Pai. 6:28–7:7.
Kamngah: “Tua khit ciangin Pharaoh kiangah Moses le Aaron pai uh a, “Israel Pasian Topa in hih bangin a ci hi: Ka mite in kei aa ding gamlakah pawi khat a khaam theih nadingun ka mite paisak in,” ci-in a ci hi. Tua ciangin Pharaoah in, “Ama thu mangin Israelte ka paikhiatsak nadingin Topa in kua ahi hiam? Topa ka thei kei a, Israelte zong ka paisak kei ding hi,” a ci hi. (Pai. 5:1, 2 ).
Mi
khat peuh in Topa nung zui dingin a khensat a kipan a nuntakna in nuamna,
lawhcinna a ngah thei hi. Ahi zongin Lai Siangtho hong hilh bangin tua bangin
nopna ngah nading a thu baih hi tuan lo hi. Khat veivei ciangin hamsatna,
lunggimna i tuak kha thei hi. Lungkiat theihna, lungimnate i pelh theih hi lo
hi. I tel zawh loh thute zong i tuakkha zel hi. Ahi zongin na khempeuhah Topa a
muang mite in zawhna a ngah ding uh hi. Tua bangin lungduai-na hangin Topa in
Ama sep hun hong tun ciangin tua bang gimna pan suahtakna a hong ngahsak hi.
Tua bangin Ama maipha i ngahna in Ama min than nading, Ama vangliat nading hi
zaw hi.
I
lamet bangin hong piang pahpah thei khol lo hi. Manlang taka nuamna i ngah nuam
hi. Tua hi-in tu kaal sung i thusinna om bangin Moses tungah Pasian sawlna
bangin Egypt gam a saltang Israel mite a makaih dingin Topa sawlna bangin Moses
a kalsuan ciangin Israel mite in suahtakna a ngah thei uh hi. Topa mahmah in
Moses hopih a, Topa lametna bangin Moses in zong a sep ciangin lawhcinna a ngah
thei hi. Moses in Pasian sapna thei-in Ama sawl bangin a nuntak ciangin
bangzahin hampha ahihlam a kiphawk thei ding hi lo hiam? Pasian sawlna a nial
ciangin lunggimna tampi thuakkha hi lo hiam?
*July
19, Sabbath a ding kiginkholhna in tukaal lesson sim in.
SUNDAY July 13
Topa
in Kua hiam?
Pasian
thupiakna bangin Moses in Egypt gam panin Israelte a paikhiatpih ciangin (Pai.
3:10), Topa ompihna mu thuah toto hi lo hiam? Topa sawlna a ngah ciangin koi
bangin Moses in a dawngkik hiam? (Pai. 5:1, 2); tua thu sungah a thupi bang
kimu thei hiam?
Topa
in kua hiam? cih dotna tawh kisai-in Pharaoh in Topa theihnopna lungsim tawh a
dong hi lo hi, cih kimu thei hi. Topa thu mang nuam a dotna hi lo zaw-in
vanglian Topa Pasian a nial nopna lungsim tawh tua bangin thu dong hi. “Topa ka
thei kei hi” ci-in kiphatsakna lungsim tawh dong hi zaw hi.
Pawlpi
tangthu i sim ciangin Pharaoh lungsim bang nei mi tampi kimu hi lo hiam? Jesuh
mahmah in “Hih in tawntung nunna thu hi. A nungta Pasian theihtelna a nei mi in
tawntung nunna a ngah hi,” ci-in a pulaak ciangin “Nangmah theihtelna a nei mi
khempeuh in Tawntung nunna a ngah uh hi, ci-in a pulaak hi (John 17:3). Egypt
gamah Pharaoh kumpipa in Pasian vangliatna a nial kumpite limcing hi; tua bang
kumpite in Pasian thu neihna, Ama kammal le a mite a nial uh hi. Tua khit
ciangin Pharaoh in “Israel mite ka paikhia sak kei ding hi,” ci-in a pulaak
khia hi.
Hih
thu in a nungta Pasian thuneihna a nialna kilangsak hi. Egypt pasiante bia-in a
nungta Pasian nial bek tham lo-in Vantung Topa a nial hi. Kum tul tampi khit
ciangin tua bang lungsim puak a nei leitung kumpite hong khang hi. French gam
sung buai-na lianpi a tun laitakin (Isa. 30:1–3le Mang. 11:8) a nungta Pasian
le Ama Kammal Lai Siangtho a nial kumpite hong khangkhia uh hi. Lai Siangtho
pulaak minam tuamtuamte in a nungta Pasian nial uh hi.
A
diakdiakin Egypt in tua bangin Pasian a nial bek tham lo-in a thupiakte zong
bangmah a thusim kei uh hi. Moses in Pharaoh tungah a va puak ciangin pharaoh
in “Jehovah in kua hiam? Ama thu mangin Israel mite a paikhiatpih ding Pasian
in kua hiam? ci-in a to mawk hi. Israel mite ka paisak kei ding hi” ci-in a
pulaak hi. Pai. 5:2. Hih in Pasian om kei a ci mite ngaihsutna hi. Milim
tuamtuam, pasian tuamtuam a bia Eygpt mite in a nungta Pasian a nial uh hi.
Amaute in uplohna le langpanna tawh a kidim uh hi.”Ellen G. White, The Great
Controversy, p. 269.
Mi
khat in “Topa na thei hiam? ci-in hong kidong hi leh “ka thei mah hi,” ci-in a
dawng ding hileh “Pasian in kua tawh kibang hiam?
MONDAY July 14
Hamsat
Kipatna
A
kipat a kipanin Moses in Pasian sawlna in a hamsa thu khat ahihlam thei khin hi
mah taleh bang thuak ding cih thu a thei khol kei hi.
Sim
in,Pai. 5:3–23. Moses le Aaron in Pharaoh tawh a kimuh uh ciangin bang thu tuak
uh hiam?
Pharaoh
tawh kimu dingin a pai ma-in Moses le Aaron in upa makaite le Israel mihonpite
kaikhawm masa uh hi. Topa kammalte amaute tungah a pulaak uh hi. Mihonpite in
Pasian bawl nalamdang tuamtuamte amu ciat uh hi.Tua bang thute amuh uh ciangin
mipi in saltanna panin suahtakna ngah ding cih lametna lianpi a nei thei uh hi.
Tua ahih manin amaute in Topa a bia uh hi (Pai. 4:29–31). Amaute lametna bang
mahin a tawpkhakna-ah Topa in amaute saltanna sung pan suahtakna a pia hi.
Tua
ciangin Topa sawlna bangin Moses in Egypt kumpipa kiangah vapai-in a mipihte in
gimna lianpi thuak amu hi. Amaute thuakna lian semsem a, nisimin amaute nasep a
hamsa semsemta hi. Pharaoh kumpite in Israel mite sep ding a nini-in a khanto
uh hi. Thadah ci-in na tampipi sem dingin sawl uh hi. Ngongtatna tampi a thuak
uh hi. Nidang sangin tu-in nasep hamsa zaw semsem hi. A makaite uh lungdam lo
uh hi. Pharaoh le Moses, Aaron tawh a kizopna uh hamsa semsem hi (hih thu tawh
kisai i pulaakbeh lai ding om hi) A mipihte in gimna hamsatna lianpi a thuak
toto ding dinmun hong tung hi.
Sim
in, Pai. 5:21. Moses le Aaron tawh kimaitang tuah Israel mihonpite dingin
kingaihsun in. Bang hangin tua bangin kampau-in tua bangin gamta uh hi ding
hiam?
Bang
thu hangin Israel mihonpite in Moses tungah heh uh hi ding hiam cih thu kitel
hi. “ Topa in note tungah thu hong khen hen!, ci-in amaute in a pulaak uh hi.
Amaute in Moses in Egypt gam saltanna sung panin honkhia dingin a ngaihsun uh
hi. Ahi zongin tu-in amaute nunzia in hamsa semsem hi. Tua hi-in, Egypt mite
tawh kizopna-ah Moses le Aaron in a mipihte tungah Topa deih thu limtakin a
pulaak ding hi ta hi.
Pawlpi
makaite tawh kizopna-ah koi bangin kalsuan lecin hoih zaw ding hiam? A
diakdiakin a kipelh thei lo kithutuah lohna hong om ciangin amaute tawh bangci
bangin kizopna nei ding kisam hiam?
TUESDAY July 15
Keimah
Pasian
A
hehpihhuai Moses! Moses in Pharaoh hehna le taii a thuak masa hi.Tua khit
ciangin a mipihte samsiatna thuak leuleu hi. Tua hi-in Moses in Topa tungah a
lungkimlohnate a pulaak hi. Israel mite gim thuakna amuh ciangin Moses in
lungkiatna lianpi le lungsim gimna lianpi a thuak hi. Na mite na honkhia kei
hi,” ci-in pulaak hi” (Pai. 5:22, 23). Moses in a mipihte gim thuakna amuh
ciangin Topa tungah lungdam ko hi. Amaute in Topa ompihna vanglian hi mah
taleh, Topa in lamdang takin amaute a honkhia ding hi. “Tu-in en in Pharaoh
tungah ka bawl ding thu na mu ding uh hi”
Sim
in, Pai. 6:1 le Pai. 5:22–6:8. Pasian in Moes tungah bangci dawnkik hiam?A
thupi bang thu thuthuk kipulaak hiam?
Pasian
in amaute tungah thu gen nawn lo hi. A mite lamdang takin maipha a pia hi.
Moses in midangte ngah loh thute a ngah hi: (1) Keimah in Topa ka hi hi 2) Na
pu na pate tungah ka kilaak hi. (3)Amaute tawh thuciam ka bawl hi (4) Amaute
luah ding Canaan gam kamciam ka pia hi 5) Israel mite gimna, tau-nate ka za hi
(6) Khapsa Gam ka piak ding kamciam ka phawk hi. Pasian kamciamte in bang zahin
muanhuai hiam? Keimah in note Topa Pasian ka hi hi, Ka kamciamte a tangtun
nadingin keimah in ka sem ding hi. Tu-in Topa in a bawl ding nalianpi 4 te a
ban a banin a pulaak hi. 1) “ ‘Egypt mite hakkol panin note kong honkhia ding
hi. (2) “ Amaute sal hihna panin kong suakta sak ding hi. (3) “ A vanglian ka
khut in note kong kai khia ding hi. (4) “ Ka mite ahi dingin note kong la ding
hi. Keimah in note Pasian ka hi ding hi.” (Pai. 6:6, 7).
Pasian
nasep thu 4 te in a mite tawh a hong kizopna hong bawlpha ahihlam hong hilh hi.
Tua khempeuh a tangtun nadingin a sem a bawl Topa mah ahi hi. Israel mite in
tua hehpihna thupha khempeuh a luah thei uh hi. Pasian in itna a pia khong hi.
Itna hangin a piak ahi hi.
Lai
Siangtho sunga makai tampite in Pasian mai-ah a lungkim lohnate uh a pulaak
zelzel uh hi. Tua bangin a pulaak uh ciangin thu hoih vive hangin tua bangin
lungkim lohna a pulaak uh hi.
Bang
hangin tua thute in thu hoih (OK) ci thei ding hiam? Khat veivei ciangin
lungkhamnate uh le a tuah hamsatnate hangin tua bangin Topa mai-ah a kilaak uh
hiam? Bang hangin upna le muanna tawh kalsuan dingin thupia hiam?
WEDNESDAY July 16
Vun
ki-at lo Mukte (A sianglo kampauna)
Topa
in Moses tungah a vanglian kamciamte a pia hi; a sawt lo-in a sep ding thute a
pulaakna kimu thei hi. Tua bangin vanglian thute mu hi mah taleh a mipihte
kiang pan a zak thute hangin Moses in lungkiatna tawh a kidim hi.
Sim
in, Pai. 6:9–13. A pulaak thu khit ciangin bang thu piang kimu hiam? Tua thute
panin bang thute nuntakpih thei ding i hiam? Lungkiatna le hamsatnate lak pan
nuntakpih ding bang thu kimu thei veve hiam?
Amaute
gimna, hamsatnate hangin Hebrew mite in lungkia uh hi. Moses pulaak Pasian
kammalte ngai lo uh ahih manin nasep hamsa a semkha uh hi. Topa in a kamciam
bangin a tangtungsak ding hi. Tua bangin a tangtun nadingin hun sawtpi a ngak
ding uh hi. Amaute lamet hun sungin a tangtunna amu kei uh hi. Bang hangin
tu-in kilamdang tuannai lo hi ding hiam? Amaute in lametna bei-in lungkia uh
hi. Bang hang hiam cihleh a nuntakna vuah hotkhiatna ngah ding lametna lian a
nei uh hi. Lungkiatna, nawlkhin thuak ngei lo kua om ding hiam? Pasian tawh
kigamla-in a nungta mihingte hi lo i hiam?
Job
nunzia na phawk kik ding hi lo hiam? Asaph in zong tua bangin lamet bei-in,
lungkiatna thuak hi lo hiam? “ Tua bangin gim thuakna lakah nang kong ompih
tawntung ding hi. Na taklam khut in keima nong lenkip hi. Ahi zongin Topa aw
Nang in keima tha le ngal, keima minthanna na hi tawntung ding hi” (Late
73:23–26). Amah in a mite tawh a hong omkhawm tawntung hi ( Isa. 41:13, Matt.
28:20). Topa in Ama lungnopna a hong pia hi. Amah in tha hong guan hi.Amah in
hamsatna khempeuh tungah zawhna a hong guan Pa hi (John 14:27; John 16:33;
Phil. 4:6, 7).Thuciam kipulaakzia in “Note keima mi dingin kong bawl ding hi.
Keimah in note Pasian ka hi ding hi. (Pai. 6:7), hih in naitakin kizopna pulaak
hi. A mite tawh tua bang kizopna a lamen tawntung hi. “ Ka mi ahi dingin note
kong la hi; Keimah in note Pasian ka hi ding hi” cih thu ngaihsun in.”
(Pai.6:7).
Tua
bangin Topa in a pulaakna-ah mi khat bek tungah a pulaak hi lo hi; Israel
mihonpite tungah a pulaak thu ahi hi.Tua hi mahleh ei mimal khat ciat aa dingin
koi bangin nuntakpih ding thu hong suak thei hiam? Nisim i nuntakna-ah tua thu
in koi bangin kilang ding kisam hiam? (2 Kor. 6:16.)
THURSDAY July 17
Pharoah
mai ah Pasian tawh kibang
Sim
in, Pai. 6:28–7:7. Moses in Topa sawlna a nial ciangin koi bangin Topa in a
dawngkik hiam?
Topa
mahmah in Moses tungah Yahweh ci-in a kilang hi. A khiatna in Topa in mimal
kizopna a deih Pasian, mihingte in Amah tawh kinai takin kizopna a deih Pasian
a mite lakah a teeng nuam den Pasian hi; a mite tawh thuciam bawl Pasian hi,
cih hong hilh hi. Mihingte lakah a hong om Topa in Pharaoh mai-ah va ding
dingin Moses a sawl hi. Moses in amah le amah kimuang zo lo ahih manin Topa
sawlna a nial thapai hi. “ Bang hangin Pharaoh in ka thugen hong ngai ding
hiam? “Topa in Pharaoah mai-ah kilaak dingin Moses sawlkik a, Moses in amah le
amah kimuang lo hi. “Aral sepatayim” cih ciangin “ vun ki-at lo muk”cihna hi.
Moses in ama tha tawh thugen ngam lo hi, cih a pulaakna-in a kizang kammal hi
(6:12, 30); thugen siamna nei lo, cih a pulaak kammal hi. Pai.4:10: ‘pau zia
ol” ci hi.
Topa
in Aaron tungah a hehpihna lakin Moses huh dingin a sawl hi. Moses in Aaron
hopih ding a, Aaron in Pharaoh tungah va pulaak khia kik ding hi. Tua hi-in
Moses in Egypt kumpi Pharaoh mai-ah Pasian bangin thu a gen ding hi. Aaron in
ama kamsangpa hi ding hi. Hih in kamsangte nasep hong hilh hi. Kamsang i cih in
Pasian aa dingin mite tungah thugenpa hi. Pasian in mihingte aa dingin a thute
kamsangte tungtawnin a hong pulaak hi. Pasian sawltakte hong suak uh hi. Pasian
kammalte mihingte tungah a hong puak kamsangte ahi uh hi.
Tua
bangin Moses in Topa tung pan a ngah thute Aaron tungah pulaakin, Aaron in
Pharaoh tungah a pulaak sawn hi.Tua bangin Topa in kamsangte tungtawnin a mite
tungah hong hilh hi. Moses in zong Topa gen bangbang Aaron tungah pulaakin
Aaron in zong Pharaoh tungah a pulaak khia thei hi.Topa in Pharaoh tungah
vauhilh kholhna tampi a pia hi. A nihna-ah Pharaoh in a lungtang khauhsak ding
ahihna thu limtakin Moses tungah a kipulaak hi (Pai. 4:21, Pai. 7:3). Tua
hangin Topa thu a man loh uh ciangin Egypt mite in gimna lianpi a thuak uh hi.
Tua bangin a thuakna panun Topa Pasian in a nungta Pasian ahihlam amu thei uh
hi (Pai. 7:5). Cihnopna-ah gimnate lak pan Pasian vangliatna kimu thei hi.
Pasian
sawlna a nialna-ah Moses in a paulap ding bangmah om nawn lo hi. Pasian hong
sawlna mang lo-in bang paulap na nei zelkha hiam?
FRIDAY
July
18
Simbeh
Ding: “The Plagues of Egypt,” pp. 257–265 in Patriarchs
and Prophets.
Moses
in Pharaoh mai-ah a va kilak khit ciangin Israel mite in gimna lianpi a
thuakbeh zaw uh hi. “Kumpipa hehna hong so vat a, ama ukna langpang nuam uh hi
ding hi, ci-in a ngaihsun hi. Nasep thadah ci-in nidang sangin a zah tampi sem
dingin thu a pia hi.Amaute gimna a kibehlap hong suak hi. Amaute in pumpi bek
tham lo-in a lungsim ngaihsutna khempeuh uh zong saltang dingin a vaihawm uh
hi. Tua ni mahin amaute kinengniam nading, gim thuak nading thu a kipiapah hi.
Tua hun laitakin Egypt gamah leisek bawl nading van kisam ngah hamsa semsem hi.
Leisek a bawl uh ciangin nitang ah keusak uh a, tua hi-in buhtu halin leisek a
keusak uh hi. A buhtu ding uh pia nawn lo-in amau le amau in zong tawm dingin
thu kipia hi. Tua bangin buhtu kipia nawn lo-in Egypt mite in amau le amau in a
zong tawm kawikawi ding uh hi. Gam sung mun tuamtuamah kithehthangin buhtu a
zong uh hi. Amaute a uk Egypt ukna nei mite in Hebrew makaite nasepzia a uk uh
hi. A kipiak bangin nasepte a zo zo uh hiam ci-in a encik dingin makaite a koih
uh hi. Kumpipa thupiakna in khauhtakin kipia ahih manin mite in mun tuamtuamah
kizel mang khin uh hi. Tua bangin buhtu zongin a pai-na vuah nidang sangin
tu-in leisek a bawl ding zah uh a ngah zo nawn kei uh hi. Hih thu hangin Hebrew
makaite in nakpi-in sat a thuak uh hi.” Ellen G. White, Patriarchs and
Prophets, p. 258.
KIKUP
DING DOTNATE
1. Na nuntakna-ah Pasian sapna na za thei
hiam? Tua bang hunte ngaihsun kik in. Tua bangin Pasian sawlna bangin na
kalsuan ciangin hamsatna zong na thuakkha ding hi. Tua bang thute panin bang
thu na mu hiam?
2. Topa huh ding na nget ciangin koi bangin
Topa in hong huh hiam? Ahih keileh na lamet loh thute na thuakkha hiam? Koi
bangin hamsatna lakah Pasian hoihna na mu thei hiam?Topa a muang mite in tua
bangin gimna a thuak uh ciangin Pasian hoihna na mu thei veve hiam?
3. “Topa ka thei kei hi,” a ci mite tungah
bang na gen ding hiam? Ahi zongin siatna bawl lo hi mah taleh a nunzia in Topa
tawh kigamla mi hi lo hiam? Koi bangin tua bang mi in Topa a theih nadingin na
huh thei ding hiam? Bang hangin tua bang thu in thupi hiam?