MUC

Print Friendly and PDF

Monday, June 30, 2025

LESSON 6 | August 2–8

 

LESSON 6 *AUGUST 2–8

SAN TUIPI KANTANPIH

 

SABBATH NITAAK

Tu Kaalsung Simding: Pai. 12:31–36, James 2:17–20, Pai. 13:1–14:31, Heb. 11:22, Pai. 15:1–21, Mang. 15:2–4.

Kamngah: “Moses in mipite kiangah, "Lau kei un. Kiptakin ding un, TOPA in hong hutkhiatna tuni-in na mu ding uh hi. Tuni-a na muh uh Egypt-te na mu kik nawn kei ding uh hi. TOPA in hong dosak ding hi; daitaka na om ding bek uh kisam hi," a ci hi. (Pai. 14:13, 14).

Paikhiatna sunga thute in Thuciam Lui hunlai-a Pasian mite tungah a lian mahmah thupiangte hi, ci-in kiciamteh hi. Hih thu lianpi in Pasian in a mi Hebrew mite a hotkhiatnazia le a galte uh tungah zawhna thute kimu thei hi. Tua bangin lamdang takin a makaih khit ciangin Khapsa Gam a luahpihna zong kimu thei hi. Tua bek tham lo-in tua thute in Khrih sungah hotkhiatna le tatkhiatna thu limcing hi. Mihing muhna panin Israel tate in lungkia-in om uh a, a piang thei lo thu amau le amau kihonkhia thei lo ding ahihna thu zong kimu thei hi.Amaute in suahtakna a ngah uh hileh tua in Pasian sepna bek hangin suahtakna a ngah thei uh hi. Tua bangmahin eite suahtakna zong Pasian hong hotkhiatna ahi hi.

Ei le ei tha tawh suahtakna i ngah zo kei hi. Eite in lametna nei lo ihi hi. Egypt gam panin Paikhiatna sangin a lian zaw i kisam hi. Tua in Singlamteh tungah Khris hong sihna ahi hi. Tua zong Khris in singlamteh tungah hong si khin hi.Israel mite in Goshen nusia-in a paikhiatna thu Pai.12 sungah kigelh a, Moses la phuah a sak uh thu in a lamdang mahmah thu khat ahi hi (Pai. 15). Pasian limlahna, nalamdangte, le lim lamdangte in hotkhiatna tawh kisai thu vive hi; a suahtakna uh a mong a tunna thute zong a pulaakna kimu thei hi. Hih thute in Khrih hong sihna tawh tehkak theih ding hi peuh mah lo hi. Egypt panin amaute suahtakna in Singlamteh tungtawnin suahtakna limcing hi bek hi.

*August 9, Sabbath a ding kiginkholhna in tukaal lesson sim in.

 

 

SUNDAY     August 3

Pai unla, Topa Bia un

 

Paisan Pawi tun ni a nitak ciangin sisan in a tuam loh innkuan tungah Pasian thukhenna a tung hi.(Pai. 12:1–12). Sisan kitatna om lo innkuan, bangzahin minthanna nei taleh, bangbang mi hi taleh, sisan om lohna inn in sihna a thuak hi. Gim thuakna in innkuan khempeuh tungah a tung hi.

Sim in,Pai.12:31–36. Pharaoh in a lamdang ngetna bang nei hiam? Bang hangin Israel mi khempeuh paikhia dingin phal hiam?

Pharoah in Hebrew mite tungah “Pai unla, na Topa Pasian va bia un,” ci-in a gen banah “kei zong thupha hong pia un” ci-in a ngen hi.Bang hangin Egypt kumpipa in tua bangin ngen hi ding hiam? A tawpna-ah Hebrew mite biak Pasian vangliatna hang hi ding hi, cih simloh thu dang om lo hi. Ahi zongin Pasian langpanna, kiphatsakna, kiliatsakna mawhna le lungtang khauhna tawh kidimin a om kimlaipi mah Topa in thupha a pia ding hiam? Kumpipa ngetna bangin Topa in thupha pia veve hi. Yahweh tungah kipiak nopna lungsim a neih loh hangin a lal lel kumpipa ahihna tawh Topa in thupha a pia hi. Egypt mite in zong Herbew mite paikhiat nopna a thei uh hi.

Tua bangin “Pai ta un, ci-in thupiak om keileh kote khempeuh ka si mang khin ding uh hi, a ci uh hi. Ahi zongin Pasian ompihna hangin Israel mite in suahtakna ngah thei uh hi. Amaute gam panin a paikhia ding uh hi ta ahih manin a van manpha tuamtuamte itsik het lo-in Hebrew mite tungah a pia khia uh hi. Israel mite nasepna thamante a ngah loh uh zong sawt khin ta hi mai thei hi. Kum zalom tampi sung Egypt mite na a sepsak uh hong suak hi. Hi mah hi. Egypt mite in Hebrew mite tung ah thaman ding bangmah piak a nei kei uh hi.I vawh khaici khat peuh a gah i at ciangin i gamtatna khat tungtawnin gimna i thuak kha ciangin i kisik kik thei pahpah hiam? Ahi zongin tua na gamtat khialhna hangin kisik hi lo-a, gim na thuakna hangin a kisik mi na hi kha hiam?

Hih bang kisikna in bang hangin a man lo kisikna kici hi ding hiam? Mawhna i kisikna panin bang thu manpha ngah i hiam? Ahih kei leh bangmah gimna thuak kha lo-in a om hi lecin tua na khialhna na kisik veve ding hiam?

 

MONDAY     August 4

Ta Upa Apna

 

Hotkhiatna kamciam a tangtung ding hi ta hi. Amaute suahtakna hun nai ta hi. Suahtakna a ngah nadingun amaute in kiginkholhna kisam uh hi. Amaute in tua kamciam um hi bek lo ding uh a, a upna bangun a kalsuan ding uh kisam hi. Topa in amaute kalsuanzia ding khempeuh a hilh khin zo hi. Tu-in amaute in upna tawh a kalsuan ding bek uh kisam hi. Hih thu tawh kisai-in James gen thu tawh kibang lo hi mah taleh a thu guipi in a nihin a kibang ahi hi. “Ahi zongin note in na theih ding uh thu in gamtatna kihel lo upna in a si hi” (James 2:17–20).Pai.13:1–16 sim in. A nunung bel gimna panin Israel ta upa khempeuh in Pasian hehpihna hangin sihna panin suahtakna a ngah uh hi. Bang hangin a kip tawntung thupiak om hi ding a,tuni tuhun adingin a khiatna bang hi ding hiam?

Pasian in hehpihna tawh a kidim ahih bang mahin Israel mite ama sisan tawh a huu hi. Amaute in upna tawh baang tungah sisan a na taat ciat uh hi. Hih bangin lamlahnate in Topa kiang pan Moses tungtawnin hong pai ahi hi.”Ta upa khempeuh kei kiangah hong ap un” (Pai. 13:2). Hih thupiak in mihingte le ganhingte tunga thupiak hi. Hih thupiak nungah thu guipi in na khempeuh in Topa ukna nuai-ah om hi. Bang hang hiam cihleh Amah in Piangsakpa, na khempeuh neipa hi. “Leitung in Topa neihsa hi. A sunga om na khempeuh le nuntakna nei khempeuh in Topa neihsa hi (Late 24:1).

“Kham le ngunte in Keima neihsa hi, Topa in ci hi. (Hag. 2:8). Israel ta upa khempeuh in Topa thupha gah masa ahi hi. Amah in tuate thupha a pia hi. Amaute in sih nading panin a kihonkhia mite ahi uh hi. Eite in zong Jesuh sisan tawh i kituam ciangin tawntung sih nading panin suahtakna a ngah ihi hi. Paul in Jesuh thu hih bangin a pulaakna kimu thei hi: “Khris sungah Ama sisan tawh suahtakna le mawhmai-na i ngah hi (Kol. 1:14). Tua hi-in, biakpiakna tawh kisai thukhun tuamtuamte in Egypt saltanna pan suahtakna thu a pulaak vive thukhunte ahi uh hi. Israel mite in ganhing tawh biakpiakna nei dingin kihilh a, a tate uh zong a tan ding uh hi (Pai. 13:12, 13).

Pai. 13:16 pulaak bangin tua thukhamte amaute in a khut le a tal kikal ah a koih ding uh hi, ci-in sawlna a om hi.Koi bangin hih in a thupi vantung thuman limcing hiam?Bangzahin upna nei ta leng, upna bangin kalsuan ding kisam hiam?

 

TUESDAY    August 5

San Tuipi Kantanna

 

Sim in, Pai.13:17–14:12. Koi bangin Pasian in Israel mite, Egypt nusia-in a paikhiatna vuah makaih hiam? Tua khit ciangin bang thu piang kimu hiam?

Moses in Pasian thupiakna bangin a zuih ciangin Israel mite in Egypt nusia-in paikhia thei uh a, tua bangin a paikhiatna vuah limtakin a kigeel galkap hon khat zong kimu thei hi. Hebrew kammal “tsaba’ “makhaneh” in galkap honpi a pulaak kammal hi. A khiatna in “khentuamte” “giah phual” “mihonpite”cih khiatna nei hi (Pai. 6:26; Pai.. 7:4; Pai. 12:17, 41, 51; Pai. 14:19, 20; le Pai.13:18 simkak in). Israelte in galkap a thuang a thuang a kikhen bangin a kikhen uh hi. A nung ciangin Balaam in Moab’ mual tung panin Israelte in a behbehin giahphualsat a om a mu hi. (Gam.24:2). Tua sung mahin “Moses in amah tawh Joseph guh te a paipih hi.” (Pai. 13:19 Joseph in hun khat ciangin Topa in a mi Israelte ompih ding ahihna a um hi. A pu a pate uh tungah a kamciam bangin Canaan leitang luah ding uh hi, cih lametna lianpi a nei hi (Heb. 11:22).Israel mite in Canaan hong tun uh ciangin Joseph guhte in “Shechem munah a phumkik uh hi” (Josh. 24:32).

Meilompi le meiikhuampite in Topa ompihna mitmuhin a kilang ahi hi. Topa in amaute lakah om a, meilak panin amaute a hopih hi (Pai.14:24; Gam. 12:5, 6). Tua sung mahin Pharaoh in ama ngaihsutna a kilangkhia sak hi. Amah pen kikhelna a nei lo kumpipa hi. Israel mite in Pharaoh galkapten nungdelh uh a muh uh ciangin amaute in hih bangin kampau uh hi. Khat vei bektham lo-in tam veipi a pulaak laak thu in: ‘Egypt gamah han om lo bangin bang hangin hong paikhiatpih na hiam? Sehnel gam lakah a si dingin banghangin hong paikhiatpih sese na hiam? Bang hangin Egypt panin hong paipih na hiam? (Pai. 14:11). Tua in Pasian vangliatna amuh nading uh hong suak hi. Ta upa khempeuh in suahtakna a ngah khit uh ciangin Topa hotkhiatna amu thei ding uh hi ta hi. Ahi zongin mi honpi in uplahna hangin a phunphun uh hi.

Hun hamsa sung na om hunte ngaihsun kik in. Na upna in koi bang hiam? Pasian sungah upna nei na hiam? Ahih keileh upna nei lo mi na hiam? Bang thu manpha nuntakpih ding na mu hiam? Mailam hunah tua bang lungkhamna na tuah ciangin na upna koi lam na nga diam?

 

WEDNESDAY    August 6

A Kuang Sawlbawk

 

Moses in Midian gamah a tai khit ciangin a nuntakna nuamsa zaw deuh hi. Zi nei-in tapa nih Gershom le Eliezer anei hi (Pai. 18:3, 4), a sunghpa Jethro inn sung panin innkuan khatin a ding thei uh hi. A sunghpa Jethro in Midian gamah siampi hi. Moses in Midian gamah kum 40 sung tawntung, David bang mahin a sunghpa tuute cingin a om hi (2 Sam. 7:8), A tuucinna-ah Pasian ompihna a ngah hi. A diakdiakin piansak nate tungtawnin Pasian ompihna a mu thei hi. Ahi zongin Moses aa dingin gamlak paakkungte, paakte gim namtuite a napkhak ciangin, a Topa tawh kizopna-ah kikhelna lianpi a ngah hi. Topa in Moses nunzia a khel hi. Israel mihonpite a makai ding khatin a kigingkholsak hi.

Tua Sehnel gam sung a nuntak sungin Pasian kammalte, Job bu le Piancilna bu Kha Siangtho humopna tawh hong gelh khia hi. Moses in paisan Pawibawlna panin “kido-na lianpi” “Piansakna thu, hotkhiatna kigeelna thu tawh kisai muhtelna zong a nei hi. Tua hi-in Moses in a nungta Pasian thu theihtelna hong pia hi. Moses in Piangsakpa, hong Kempa, vankhunuai khempeuh ii thuak mawhna thu tawh kisai thute zong hong hilh hi. Lai Siangtho le hotkhiatna thu siksanin Kha Siangtho humopna tungtawnin, Moses in Piancilna bu hong gelh hi.Pai. 3:1–6 sim in. Topa in Moses tungah Abraham Pasian, Isaac Pasian, Jacob Pasian ka hi hi, ci-in a pulaak thu in bangzahin thupi hiam?

Moses in sawlbawk kuang khat mu-a, ahi zongin tua sawlbawk in kangtum tuan lo hi. Tua amuh thu in a lamdang khat ahihlam a theithei hi. Amai-ah a lamdang thu khat a pianna thu a thei hi. Tua sawlbawk kuang gei va neh phei-a, tua ciangin Topa in Moses hoih a, “ Na dinna mun in mun siangtho hi. Na khedap suahkhia in,” ci-in a sawl hi. Bang hang hiam cihleh Topa kilaakna mun in mun siangtho hi, ci-in a hilh hi. Topa in Moses tungah “ Abraham Pasian, Isaac Pasian, Jacob Pasian ka hi hi, ci-in Amah le amah a kipulaak hi (Pai. 3:6). Topa in upa pate le a suan le khakte tungah khapsa gam Canaan na luah ding uh hi, ci-in kamciam a pia hi. Moses in hih kamciam a thei hi. Tua hi-in Pasian in Moses kalsuan nading, a pai nading lampi a hilh hi. A mipih Israel mite aa dingin makai lianpi khat ahi dingin Topa in a makaih toto hi.

Moses in Pasian nasem thei dingin kum 80 val bang kisinna kisam hi. Hih thu in bangzahin lungduai-na kisam ahihlam hong hilh hi lo hiam?

 

THURSDAY     August 7

Moses leh Miriam La

 

Egypt galkap buppi kizo siang hi; Pharoah a kipan suakta-in a nungta khat beek om lo uh hi. (Late 136:15). Hih in lamdang hi. Hih in Pasian mite zawhna lianpi khat hong suak hi.Amau zawhna bek tham lo-in tuni tuhun dongin Jew mite in a tangthu a phawk kikkik uh hi.

Sim in, Pai. 15:1–21. Moses la sungah bang thute kihel hiam?

_______________________________________________________

Moses la in Topa phatna la hi. Bang hang hiam cihleh Amah in galhang, galzo pa hi. A mite a langpan peuhmah gualzo ngei lo hi.Moses in hih thu siksanin Topa Pasian phatna la a puak hi. Topa in Moses hatna, ama kihotna, ama suahtakna ahi hi. Amah tawh a kibang kuamah om lo hi. Topa in minthanna, siantho-na le vangliatna, a lamdang nate a bawl Pa hi (Pai. 15:11). Moses la in Topa a tawisang hi; Moses la in Topa in kua hi-a, Ama nasepte zong a pulaak hi. Topa kipahtawi-in Ama min kiphat a, a mite a dingin a lamdang a bawl thute hangin phat taakcing hi. Lungdam kohna le biakpiaknate in mihingte tungah Topa hoihna hangin a hong piangkhia thu ahi hi.

Ama hong itna hangin lungdamin nuntakna hong bucingsak hi. Pasian hong itna in kip tawntung a, Amah in a tawntungin minthanna tawh a kidim hi; bang hang hiam cihleh Amah in a a tatkhiat a mite a makaih hi; amaute in Topa sungah bukna mun siangtho amu uh hi. Moses in a genkholhna sungah Topa in a luah ding Mualsiangtho tungah a biakbuk a lam ding hi” ci-in a pulaak hi(Pai. 15:17); hih thu khempeuh in Zion pulaak hi-in, Jerusalem khuapi sunga biakinnpi genkholhna zong ahi hi. Mang. 15:2–4 pulaak bangin tatkhiat mite in Moses le Tuuno la a sa ding uh hi.

Koi bangin vantungah Moses le Tuuno la kisa ding hiam? Hih in a lian Pasian phatna le a bawl na lianpite hangin minphatna ahi hi. Amah in thuman thutangin thukhenna hangin a mite in Topa dikna le siantho-na hangin a phatphat uh hi. La thukhupna-ah Minam khempeuh Topa mai-ah hong kikaikhawm ding a, Amah a bia ding uh hi.

Immanuel Kant in a genna-ah Pasian in thutang ahih leh hih leitung khit ciangin zong thutanna om ding hi, ci hi. Bang hangin hih thu in thuman hiam?

Thuman lohna kum tul tampi khit ciangin koi bangin thuman in na khempeuh tungah zawhna ngah ding ci-in khamuang ding i hiam? Koi bangin hih thu panin lametna le khamuanna ngah ding na hiam?

 

FRIDAY    August 8

Simbeh Ding: Ellen G. White, “The Exodus,” pp. 281–290, in Patriarchs and Prophets.

Israel mite in upna thaneem uh hi mah taleh Topa Pasian in amaute a huh tawntung hi. Topa in amaute ngaihsutna makaihin, amaute thu a hilh tawntung nuam hi. Ama teeltuam ahih bangmahin lai-natna tawh amaute a cing a kem tawntung hi. Pasian in lungduai takin amaute a makaih hi. Hamsatna tawmna munah amaute a makaih hi.” Ellen G. White in a hilhna-ah Israel mite in Pasian theihna tawmno bek nei uh a, Amah a upna uh neu mahmah hi. Topa in numei, naupang le a ganhing khempeuh uh a makaih hi. Topa in amaute khempeuh San tuipi a kantanpih hi. Topa in amaute sungah hehpihna nei Pasian, amaute tungah Thukhenpa ahihna a kilangsak hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 282.

Moses la tawh kisai Andrews Bible Commentary in hih bangin hilh hi. “Pasian hong hotkhiatna in mailam aa dingin khamuanna hong pia hi. Mailam hun aa ding bangmah lau ding om lo hi. Piang thei lo ding thute i tuah khak ciangin, lungkia-in i kalsuan nading lam thei lo-in i omkha thei hi. Ahi zongin Moses la in khamuanna hong pia thei thute hi. Bang hang hiam cihleh tua la in Pasian zawhna a pulaak hi.”Andrews Bible Commentary, “Exodus” (Berrien Springs, MI: Andrews University Press, 2020), p. 214.

 

KIKUP DING DOTNATE

1.     Bang hangin Egypt gam panin suahtakna i ngah khit ciangin San Tuipi kihta-in Hebrew mite bangin lungkia-in om zenzen ding i hiam? Cihnopna-ah Topa in thupha tampi hong pia khin hi napi, Ama vangliatna tampi mu khin napi-in, bang hangin um lah veve ding i hiam?

2.     A thupiang khempeuh i theih khit, ta upa khempeuh a sih khit ciangin bang hangin Pharaoh in Israel mite nungdelh veve hiam? Hih thu in lungkhauhna hangin mawhna, siatna tawh nungta veve cih thu in lauhuai dinmun hong tunpih ding hi lo hiam?

3.     Khat veivei ciangin hamsatna khat peuh i thuak ciang ahi zongin hamsatna khat peuh ahi zongin i tuah khak ciangin, ahih keileh midangte in nuamsa-in a om laitakun gimna thuak kha zel hi ding i hiam? Bang hangin tua bang hun ciangin Pasian hehpihna i phawk ding kisam hi lo hiam? Galpa ukna sung a nungta ihihlam hong phawksak hi lo hiam? Kisiat theih nading panin Topa’n hong kem ahihlam phawk ding kisam hi lo hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<