MUC

Print Friendly and PDF

Monday, June 30, 2025

LESSON 9 | August 23—29

 

 

LESSON 9 *August 23—29

Thukham Nuntakpih

 

SABBATH NITAAK

Tu Kaalsung Simding: Pai.21:1–32, Pai. 22:16–23:33, 2Kum.19:35, Matt. 5:38–48, Rom. 12:19, Matt. 16:27.

Kamngah: “Tua ciangin TOPA in Moses kiangah, "Israel mite kiangah hih thu gen in: ‘Vantung panin note hong kihopihna no ciatin na mu zo uh hi: Kei tawh nong biak khawm dingun pasian khatpeuh bawl kei un; ngun pasian ahi a, kham pasian ahi zongin bawltawm kei un.” Pai. 20:22, 23.

Pasian in a mite a kim a paam vua mite tawh kibang ding deih lo hi. Amah in a mite tawh upna thuciam a bawl nuam hi. Amaute in Topa makaihna nuai-ah a nungta dingin a deih hi. Mimal khat ciat in tua Thukham nuai-ah nungta, khuasa dingin a deih hi. Thukhente le thukham tawh a makaih ding makaite zong a koih hi. Siampite in mihonpi tungah Topa thukham a hilh ding uh hi. Nulepate in zong thukham hilhna ding masuan lianpi a nei uh hi. Minam khat ciat in tua Thukham a kilangsak ding uh hi. Amaute nunzia in thukham ii mungtup, thukham deihna thukham Piapa zia le tong akilangsak ding uh hi. Gentehna, Pharoah in Hebrew mimal khempeuh tungah thupiak a nei hi.

Tua thukham in Pasian zia le tong a kilangsak ding hi. Amaute nunzia in siatna, a hoih lo thute a kilangsak ding uh hi. Hih thu tawh kibang lo-in kumpi khat in thukham a bawl zenzenleh, gentehna gam mi kum 18 tung siah peuhmah in pilsinna a khawnkhong in sin theihna ngah ding uh hi, cih thukhun a bawl uh hi. Hih kumpipa lunggulh kilangsak hipah hi. Tua bangmhin Pasian thukham in Ama zia le tong a kilangsak hi; Ama hoihna, itna, manphatna, dikna deihin siatna ahihleh a deihlohna kilangsak hi. Thukham in siangtho ahih bangmahin Pasian in zong a siangtho hi. Nunna bucing mitsuanin kalsaunna-ah Thukham in lauhuai-na, siatna panin hong dal thei hi. Pasian zahtak in; tua hileh khat le khat kizahtakna a om ding hi. Nuntakna khat a manphatna in thukham tungah kinga ahih man ahi hi.

*August 30, Sabbath a ding kiginkholhna in tu kaal lesson sim in.

SUNDAY    August 24

Thuciamna Thupiak

 

Pasian in Sinai Mualah Ama thukham a piak lai-in a mite tawh a kizopna tungtawnin nuntak khuasak zia ding a hilhna kimu thei hi. Tua hileh amaute in a siangtho nuntakna a nei thei ding uh hi. Thukham thu guipite in nisim nuntak khuasakna-ah i nuntakpih ding thu gilte hi. Thukham sawm a piak banah Thuciamna Thukhun zong a pia hi. Thukhenmangte in hih thukhunte limtakin a zuih ding uh, man takin thukhenna lamlak dingin Pasian in a ahi hi. “Mihonpite lungsim in saltanna le milim biakna in tuamcip ahih manin thuman khuavak amu thei kei uh hi. Pasian thukhamte le a thupiakte deihna bulpi zong a thei kei uh hi.

Pasian thukham sawmte hoih takin a tel theih nadingun Moses le Aaron in a hilhhilh uh hi. Thukham Sawmte tungtawnin thu kikhen hi-a, tuate in ciangtan nei lo pilna le thutanna hong hilh hi. Bang hang hiam cihleh tua thute in gam ki-ukna a kipan mimal nuntak khuasakna lam hong lak thute ahi hi. Thukham Sawmte bang lo-in Moses tungah a kipulaak thukhun tuamtuamte zong Israel mihonpite tungah a kizasak khin hi.” Ellen G. White, Patriarchs and Prophets, p. 310.Pai. 21:1–32 sim in. Hebrew mite tungah a kipia thukhunte lakah sila (nasemte tawh kisai), ei le ei kithahna le thuman lopi-in gim thuakna tawh kisai bang thu kipia hiam?

Thuciam Thukhun in Paikhiatna sung mun tampi-ah a kipulaak kimu thei hi (Pai. 21:1–23:19). Hih thukhun khempeuh le thukhamte in siatna a pun loh nadingin kidalna, dai kikai bangin kingaihsun thei hi. Khua sung tual sung limtakin kalsuan theih nading lamlak zong hi. Sila tawh kisai thu khunte in a tuam vilvelin a kipia thukhunte hi-in leitung ngei-na taanglai sila le to kizopna bangin kizopnate tawh kibang lo hi. Hebrew silate in bitna ngah uh a, manpha uh hi. Tuhun le taanglai hunte bangin sila le to kizopna-ah mihing takpi mihing bangin kingaihsun lo a, van le nate bangin kingaihsun hi. Tote in a silate uh a ut bangbangun a bawl thei uh hi. Ahi zongin Lai Siangtho sung a kigen sila le to omzia in tua bang hi lo hi. Sal khat in a to kiangah kum 6 sung bek nasem ding hi (Pai.. 21:1, 2; Jer. 34:8–22),a kum 7na ciangin sila khempeuh in a tote uh ukna nuai panin suahtakna a ngah uh hi. Sila nei tote in Sabbath ni ciangin a silate uh suahtakna a pia uh hi (Pai.20:9, 10), silate kitangsap an le tuite zong a pia uh hi.

Sila, sal neihna in a siatna lian mahmah khat hi. Sal tawh kisai i sep theih loh thu tampi om hi phial taleh, sila le sal tawh kisai bang thu guipi i nial ding na mu hiam?

 

MONDAY      August 25

Thukham Dangdangte

 

Pasian hehpihna in thukhente in thuman takin thukhen dingin lamlak hi. Thu buai tuamtuamte, mi tuamtuamte tungah gamtatzia ding zong a hilh hi. Neih le lamh tawh kisai vai tuamtuam a tuah uh ciangin thuman takin thukhen dingin a hilh hi. Thu tuamtuam kigawm khawmin, thukham palsatnate tawh kisai thute zong kimu thei hi. Gentehna, bawngtal khat in inn khawi ganhing khat peuh si-lum a om leh koi bangin thukhen ding cihte a kipan, ganhing khat in lo sunga ankungte a neksak leh gan neite zuih ding thukhante zong kimu thei hi. A kikawm gan khat a sihsuahleh gan neite tungah bangci lohkik ding cih thukhunte zong kimu thei hi (Pai. 21:33–22:15).

Sim in, Pai.22:16–23:9. Bang thukhun tuamtuamte kipulaak hiam? Koi bangin tua thukhunte kizang ding, ci hiam?

_______________________________________________________

Pasian thukham sungah thu tuamtuam kihel hi. Khat le khat kinengniamna tawh kisai thukhunte zong kihel hi. Topa in kuamah in siatna tawh thuhkik ding a phal kei hi. A hehpihna in a khial mite lamman hilh a, siatnate pelh ding lamlak hi. Khua sung tual sungah siatna, gitlohnate om lo ding a deih hi. Siatna khat peuh hemkhiapah ding, khat le khat kizopna hoih a om dingin vaihawm ding zong hong hilh hi. Thuman le thutang zangin na khempeuh itna uksak ding, ci hi.

Sim in, Pai. 23:10–19. Bang thu tawh kisai kipulaak hiam?

_______________________________________________________

Sabbath le biakna pawite in biakpiakna thu pulaak uh a, hotkhiatna tangthu-ah a thupi mahmah thute hi. Biakpiakzia ding limtakin hong kihilh khin hi. Nuntak khuasakzia ding khempeuh Topa in hong hilh khin hi. Sabbath in leitung piancil a kipan a kikoihsa ahi hi (Pian. 2:2, 3; Pai.20:8–11); Sabbath in suahtakna le hotkhiatna tawh kizopna nei hi (Thkna. 5:12–15); hih in a vanglia Piangsakpa, Honpa le Topa a pulaak hi (Mark 2:27, 28). Tua bangmahin Israel mite in kum khatin pawi thupi thum bang nei uh hi. (1) Paisan Pawi ahih keileh Silngo sawh loh pawi (March kha lang pan April kha sunga kibawl) (2) Pentecost ahih keileh Anlak Pawi (Nipi kaal Pawi) Paisan pawi khit nipi kaal 7 khit ciangin kibawl) tua hi-in hih pawi khit ni 50 khit ciangin a kibawl (3) Buk Pawi ( Booths) ahih keileh kum bei pawi(September kha lang panin October kha sungin kibawl) Pai. 34:18–26, Siam. 23:4–44, Gam. 28:16–29:40, Thkna. 16:1–16), cihte kimu hi.

 

TUESDAY   August 26

Pasian Geelna Bulpi

 

Sim in, Pai. 23:20–33. Pasian in bang lampi tawh Khapsa Gam luah dingin deih hiam?

________________________________________________

Israelte in galdo gawpin a luah ding uh gam ngah ding cih pen Pasian in a geel masak hi lo hi. Galdo kullo-in amaute tungah kipia ziau dingin Abraham, Isaac, le Jacobte suan le khakte tungah kipia dingin kamciam om khin hi. Pasian in Israelte tungah a piakkhong dingin a geelsa ahi hi. Khapsa Gam a luah dingzia uh in San Tuipi a kanzia uh tawh kibang ding hi. Pasian in a mite adingin galdo-sak hi. Amau a thahsawm mite tungah zawhna a pia hi (Pai.14:13, 14). Egypt mite in gal lel suak uh hi. Bang hang hiam cihleh Topa in Israel mite adingin lamdang takin a do hi. Tua bang mahin Assyrian kumpipa Sennacherib a zawhpih hi. Assryria galkapte in galdo siamna limtakin a kihilh khin galkapte ahi uh hi. Pasian in Israel mite tungah galzawhna lianpi a pia hi.

Bang hang hiam cihleh Hezekiah kumpipa in Topa kamsang Isaiah thugente a um hi. (2 Kum.19:35, Isa. 37:36). Pasian in Abraham suan le khakte tungah Khapsa Gam thakhat thu-in kipiapah lo ding ahihna Topa in Abraham tungah a pulaak hi. Ahi zongin kum 400 khit ciangin a suan le khakte in a luah thei uh hi (Pian. 15:13–16). Bang hang hi ding hiam? Topa langpan veve uh ahih manun amaute mawhna hai dimlet khin ahih ciangin Pasian in amaute teenna gam Hebrew mite luah ding gam thak dingin Israel mite tungah a pia ta hi. Tua banah Israel mite luahma-in Pasian in tua gam mite tungah a lamdang thu nih a sepna kimu thei hi. (1) Amaute tungah lau-na, linna a tungsak hi. (2) Khuaitaangdep honpi khat in Israelte galte khempeuh a hawlkhia mang hi. Israel mite hong tunma-in a galte na kihem khin uh hi. Israel mite luah dingin Canaan leitang a nusiat ziau lel uh hi (Pai. 23:27, 28). Khapsa Gam a luah nadingun vantungmi in amaute adingin a do-sak hi, cih kimu thei hi, cih thu in a thupi mahmah thu hi. Israel mite in Ama thuhilhna limtakin zui-in pom ding uh hi. Bang hang hiam cihleh amaute lamlakpa in vanglian Topa Pasian mah hi (Pai. 23:21).

Pasian deihna panin lampialna in Ama makaihna uplahna hi-in lawhsapna a tuak uh hi. Hih thu in Pasian in a galte nangawn kisikkik ding hun pia-a, amaute kikhel nading kum tampi a ngaklai hi.

Hih in Pasian hehpihna hong hilh hi. Tua bek tham lo-in hehpihna in ciangtan hun khat nei ahihlam zong hong theisak hi lo hiam?

 

WEDNESDAY         August 27

Mittang Khat Tang Ding Mittang Khat

 

Sim in, Matthew 5:38–48. Koi bangin Jesuh in thuhkikna tawh kisai a khiatna hong hilh hiam? Tu-in koi bangin nuntakpih ding na hiam?

______________________________________________________

Mual tung panin Thuhilhna-ah Jesuh in mihonpite theih ngei Thuciam Lui siksanin thuhilhna a nei hi. Ahi zongin rabbi mite hilhna tawh kibang lo-in a hilh hi. Rabbi mite thu hilhna in Pasian deihna taktak panin lampial khin uh hi. Mihingte ngei-na, pupa ngei-nate in Pasian deihna a nawlkhin uh hi. ( Sabbath thupiakna tawh kizui-in Pasian deihna, Sabbath ii ngimna, deihna tawh kilehbulhin thu ahilh uh hi). A thuhilhna tungtawnin Jesuh in thukham ii deihna, thukham ii mungtup thu a hilh zaw hi.

Jesuh in Mual tung pan Thuphate a hilhna-ah tua thukhamte ii deihna bulpi, thukham a khiatna a pulaak hi. Tua bangin a hilhna-ah thukham hilhsiate hilhna man lote zong a kilangsak hi. Pai. 21:24 in “mit tang khat tang ding mit tang khat,” “ ha khat tang ding ha khat” cih thu siksanin Matthew 5:38 ah a thuhilhna kimu thei hi (“Na za ngei khin uh hi….. ahi zongin ken kong hilh in ah…” ci-in a hilh hi. Hih in “lex talionis” thuhkikna thukham siksanin thuhilhna hi. Hih thukham in Lai Siangtho mun tampi-ah zong kimu thei hi (Siam. 24:20,Thkna. 19:21). Hih thukham ii deihna bulpi in khat le khat tungah kithuhkikna thukham hi. Hih thukham in a man lopi-in sisan luanna dal nading, thukantelna om masa lo-in kithuhkikna thukham hi. Thukhenmangpa in liamna a ngah mi khat a thu kantel masa ding hi. Tua bangin a kantel khit ciangin a kilawm kituak bangin lohkik dingte lohkik ding, thuhkik dingte thukkik ding cihna hi.

Hih thukham in “mimal khat ii deihna bangin thukham zat loh nading kidalna hi; ama hoihsak bangin gamtat khak loh nading deihna hi. Thuman thutak bangin sem ding, bawl ding hi mah hi. Ahi zongin Pasian thukham siksan ding a thupi bel ahi hi. Moses tungah thukham pia in Jesuh mah hi. Tua hi-in thuhkikna thukham deihna zong thei hi. Hih bangin i gen ciangin mi kim khat in thutangin sepna-ah thuhkikna kihel hi, ci uh hi. Hih thuhkikna thukham limtakin kantel masa hi lehang, thutanna le thuhkikna in a kilehbulh hi lo-in pum khat sa khat bangin nasem khawm hi, cih kimu hi.

Koi bangin ni khat ni ciangin thuman thutak tawh na kisem ding, thu kikhen ding hi, cih thu in tuhun thuman lo tawh a kidim leitungah i muh siatnate thuak zawh hatna hong guan thei hiam?

 

THURSDAY    August 28

Thukkikna

 

En un. No le no in thukkik kei un. Pasian hehna ap zaw un. Bang hiam ciihleh “ Keima in thukkikna ka hi hi; tua ahih manin Keimah in ka thukkik ding hi.”(Rom. 12:19; Thkna 32:35). Hih in bang kamciam le thupiak nei hiam? Koi bangin kamciam le thupiak in kizopna nei hiam?

Topa in thuman tawh thu a khen mateng thumanna om ngei lo hi. Taanglai Israelte in thukhenmang nei uh a, gam thukhun zui-in thukhen uh hi. A mawh mi in a mawhna bangin gim thuak hi; a mawh lo mi in diktang hi. Tua bangin gim piak ciangin mimal khat le khat kimuhdahna siksanin thuhkikna zong omkha zel hi. Tua bangin kithuhkik ciangin thukham huang pua kantanin kithuk uh a, thukham ii deihna, thutanna ii deihna amu kha kei uh hi. Hih bang thute hangin thukham limtakin kemcing ding a kihilh uh hi.

Sim in, Matthew 6:4, 6; Matthew 16:27; Luke 6:23; 2 Timothy 4:8.Hihte in koi bangin Jesuh in thaman ngahna le gim thuakna tawh

kisai thu guipi pulaak hiam?

_____________________________________________________

Jesuh in thaman piakna le gim piakna thu a langpan kei hi. Thuman bangin gamtatna in a thupi mahmah hi; i nuntakpih ding thu bulpi khat hi. Ahi zongin mimalin tua bangin thuhkik ding, thukhen ding ihi kei hi. Tua bangin thukhenpah hi leng, thuman panin lam i pialkha ding hi. Mi khat in a gamtatna bangin a thukkik ding ihi kei hi.Thukkikna in Topa sep ding ahi hi. Siatna khat gen ding pulaak ding om ahihleh thuman thutak bangin a pulaak a gen ding ihi hi. Hih in thukhenna tawh kisai thu hi. Hih thu tawh kisai-in Jesuh in “Vantung aom na Pa uh a kicin bangin note zong na kicing ding uh hi, ci-in hong hilh hi.Koi bangin Pasian bangin kicinna nei ding i hiam? Pasian hihna khat in huaiham angsung zong lo hi. Amah in a nungzuite tungah na galte uh na it ding uh hi. Hong bawlsia mite ading thungen un,” ci-in hong sawl hi.Galte tungah itna in kicinna taktak hi. Tua bang mi in mawhmaisak hi;hehpihna tawh a kidim hi (Luke 6:36); hehpih dinga kilawm lo mite tungah itna, le hehpihna neihna in kicinna taktak hi. Hih thu guipi in Pasian zia le tong neihna bek tham lo-in Ama zia le tong a kilangsak hi.

Koi bangin Topa hong thupiak bangin ni khat khit ni khat midangte tungah itna nei ding i hiam? Tua bang itna sungah angsung huaiham nialna zong kihel hi lo hiam?

FRIDAY        August 29

Simbeh Ding: Ellen G. White, “The Law Given to Israel,” pp. 310–314, in Patriarchs and Prophets.

Galpa ukna nuai-ah a nungta ihih manin ama khemsiamnate sung kitungkha pahpah hi. Gimna, lungzinna, natna le sihna a thuak kha ngei lo kua om hiam? Mawhna tawh a kidim leitungah nungta lai ihih manin tua bangin gimna, sihna sungah a nungta mite ihi hi. Kuamah in pelh zawh, pelh theih zong hi lo hi. Ahi zongin Pasian in tua bang gimnate thuakzawh hatna hong guan hi.

“Manpha Honpa in huhna i kisap hunhunin a hong hun den hi. Vantung lampai-na lampi in Ama khekhap zuihna hi. Tawldamna, lungnopna sungah a nungta dingin hong kiginkholsak hi-in tua bangin gimna, sihna a thuak dingin Topa in hong phal hi. Lungkhamna lianpi hong tun ciangin Pasian mite in tunglam ento ding uh a, amaute in upna le Ama kamciamte tawh a nungta ding uh hi.”Ellen G. White, The Great Controversy, p. 633.

 

KIKUP DING DOTNATE

1.  Kum zalom tampi sung Israel mite leitang panin dawibia mite bawlsiatna a thuak uh hi. Khat veivei ciangin sihna manthanna a thuak uh hi. Hih bang thu in i tel zawh loh thu hi. Hih bang hun ciangin Pasian itna i phawk ding kisam hi. Topa in itna tawh kidim ahih bangmahin a Thuman, a thutang

2.  Jesuh hong hilh thu midangte tungah itna nei ding, cih thu ngaihsunkik in. Hong mudah mite, hong langbawlte tungah zong itna nei ding hong deih hi. Tua bangin hong mudah mite na it uh ciangin “ Vantung a om na Pa uh a kicin bangmahin, note in zong kicinna a ngah na hi ding uh hi (Matt. 5:48). Bang hangin Jesuh in a dang thupiakte a piak khit ciangin hih thupiak pia hi ding hiam? “Vantung a om na Pa uh a kicin bangmahin note in zong kicinna na nei ding uh hi” cih thu in bang khiatna, bang deihna nei hi ding hiam?

3.  Sawltak Paul in Pasian thukham in deihhuai ahihna thu a pulaak i thei hi. Pasian thukham tawisangin manpha a sakna thu zong kimu thei hi. Ahi zongin Thukham zatkhialhna om thei ahihlam zong hong hilh phapha hi. “Koi bangin thukham kizang khialkha thei hiam?

4. Thutanna le thukkikna in bang kilamdang hiam? A nihin a tonkhawm thei mah hiam? Ahi keileh kibang lo hiam? A khial mi khat peuh tungah i bawl, i sepna khat peuh in ama gamtatna bangin thukkikna hi lo-in, koi bangin thumanna, thutanna tawh sem, bawl cih thu theithei ding i hiam?

To get the latest update of me and my works

>> <<